Η κάμερα της ΟΖΟΝ, συνέλαβε άλλον έναν «υπό προστασία» κάτοικο του υγρότοπου Κοκκώσι στην Αλμυρή Κορινθίας: το Ευρωπαϊκό Χέλι, Anguilla anguilla (δείτε σχετικό βίντεο http://www.ozon-ngo.gr/video_det.php?id=38 ).
Η ζωή των χελιών είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την μεταναστευτική τους δραστηριότητα. Πρόκειται για το μοναδικό είδος ψαριού στην Ευρώπη που μεταναστεύει από τα εσωτερικά ύδατα της χέρσου (ρεύματα, ποτάμια, λίμνες, έλη) όπου τρέφεται και αναπτύσσεται, προς τη θάλασσα, για να αναπαραχθεί στον ανοιχτό ωκεανό.
Η μεταναστευτική τους κίνηση φαίνεται να σχετίζεται με περιβαλλοντικούς παράγοντες οι οποίοι έχουν ως αποτέλεσμα την αύξηση της παροχής του νερού (βροχόπτωση, πλημμύρες, ροή από τα φράγματα), χαμηλές συνθήκες φωτισμού (αύξηση θολερότητας, φάσεις της σελήνης), ενώ συμπίπτει με μείωση της θερμοκρασίας το χειμώνα. Αναπαράγονται μόνο μία φορα στη ζωή τους, ενώ υπάρχει ένα μοναδικό κοινό απόθεμα γεννητόρων για όλα τα άτομα κάθε είδους στη θάλασσα των Σαργασσών (Δ. Ατλαντικός Ωκεανός).
Ο βιολογικός τους κύκλος περιλαμβάνει πολλαπλά στάδια εξέλιξης/μεταμόρφωσης. Όταν πρωτογεννηθούν είναι μικρές διάφανες ιχθυοπρονύμφες σε σχήμα φύλλου (λεπτοκέφαλοι, 5 - 7mm), έπειτα αποκτούν νηματοειδή μορφή και μήκος 6 - 7cm (γυαλόχελα). Το χρώμα τους γίνεται σταδιακά σκουρότερο και ξεκινά η ανάδρομη (ανοδική) μετανάστευσή τους προς τα γλυκά νερά. Σε αυτή τη φάση ονομάζονται elvers (20 - 30 cm), ενώ τώρα πραγματοποιείται και η σεξουαλική διαφοροποίηση του είδους. Τα elvers εξελίσσονται σε κιτρινόχελα. Τα ενήλικα χέλια έχουν σύνηθες μήκος 50 - 60cm μέχρι 1m, με τα θηλυκά άτομα να είναι σαφώς μεγαλύτερα από τα αρσενικά. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις το μέγεθός τους μπορεί να φτάσει το 1.5 m. Μετά από 5 εως 15 χρόνια τα κιτρινόχελα θα φτάσουν σε γεννητική ωριμότητα. Τα μάτια τους διογκώνονται και η κοιλιά τους παίρνει ένα ασημένιο χρώμα, οπότε και περνούν στο τελικό στάδιο του ασημόχελου. Τα ασημόχελα θα ξεκινήσουν την κατάδρομη μετανάστευσή τους προς την ανοιχτή θάλασσα μεταξύ φθινοπώρου και αρχών χειμώνα.
Οι διατροφικές τους συνήθειες περιλαμβάνουν - στα νεαρά στάδια, προνύμφες εντόμων, νεκρά ψάρια, μικρά καρκινοειδή ή φυτά. Κατά την ενήλικη ζωή τους τρέφονται κυρίως με υδρόβια ασπόνδυλα, αλλά ουσιαστικά καταναλώνουν οποιαδήποτε μορφή τροφής μπορούν να βρουν, ακόμη και νεκρούς οργανισμούς. Έχει αναφερθεί ότι, κατά τη διάρκεια του χειμώνα, τα ευρωπαϊκά χέλια πηδούν έξω από το νερό και τρέφονται με χερσαία ασπόνδυλα.
Το είδος Anguilla anguilla εξαπλώνεται κατά μήκος των ακτών του ΒΑ Ατλαντικού, από τη Σκανδιναβία έως τη βόρεια Αφρική και από τις Αζόρες έως την ανατολική Μεσόγειο.
Τα αποθέματα του Ευρωπαϊκού χελιού, βρίσκονται σε ιστορικό ελάχιστο και η αλιεία του δεν είναι βιώσιμη, με τα δεδομένα να δείχνουν μείωση της στρατολόγησης (ένταξη νεαρών ατόμων στο ενήλικο απόθεμα) της τάξης του 90-95%.
Κύριες αιτίες αυτής της μείωσης είναι:
● Η υπεραλίευση σε διάφορα αναπτυξιακά στάδια του χελιού (γυαλόχελο, κιτρινόχελο, ασημρόχελο) και ιδιαιτέρως σε αυτό του γυαλόχελου
● Εμπόδια κατά τη μετανάστευσή τους στο στάδιο του elver (ανάδρομη) και του ασημόχελου (κατάδρομη) όπως υδροηλεκτρικά φράγματα
● Η υποβάθμιση της ποιότητας ή απώλεια των φυσικών τους ενδιαιτημάτων
● Η κλιματική αλλαγή. Φυσικές αλλαγές στην κυκλοφορία των ωκεάνιων ρευμάτων (ταλάντωση Β. Ατλαντικού, ρεύμα του Κόλπου) κατά τη μεταφορά των λεπτοκέφαλων
● Ασθένειες και παράσιτα (όπως Anguillicola crassus)
Με τον κανονισμό 1100/2007, η Ευρωπαϊκή Ένωση επιβάλλει σε όλα τα κράτη μέλη να προχωρήσουν στη δημιουργία και υλοποίηση προγραμμάτων διαχείρισης του χελιού, με στόχο την κάθετη μείωση της ανθρωπογενούς του θνησιμότητας ώστε να επιτραπεί η διαφυγή των ασημόχελων στη θάλασσα σε ποσοστό τουλάχιστον 40% σε σχέση με την εκτιμούμενη διαφυγή που θα υπήρχε χωρίς τις ανθρωπογενείς επιρροές στα αποθέματα.